WIBOR a WIRON – różnice
WIBOR a WIRON – różnice
Od dłuższego już czasu w Polsce trwają intensywne prace nad reformą wskaźników referencyjnych, od których zależy oprocentowanie kredytów. Podstawowym celem tych prac jest wprowadzenie bardziej przejrzystych i odpornych na czynniki niezależne od kredytobiorców standardów obliczania wysokości kredytów. W efekcie tych działań głośno było przez pewien czas o wskaźniku WIRON, który miał stopniowo zastępować WIBOR – dobrze znany kredytobiorcom wskaźnik używany do obliczania oprocentowania kredytów hipotecznych, konsumenckich czy firmowych. Choć początkowo planowano całkowite zastąpienie WIBOR-u przez WIRON do 2025 roku, ostatecznie plany te uległy zmianie, a obecnie rola WIRON przy kredytach hipotecznych wydaje się być marginalna.
W dzisiejszym artykule poruszymy takie tematy jak porównanie WIBOR i WIRON, różnice w działaniu WIBOR i WIRON, czy nowe wskaźniki referencyjne w Polsce. Warto przy tym wspomnieć, że niezależnie od wdrażanych procedur zastąpienia i w efekcie wyparcia WIBOR z rynku usług kredytowych, w dalszym ciągu istotna część kredytów opiera się o te właśnie wskaźnik. Osoby niezadowolone z wpływu wskaźnika WIBOR na wysokość rat ich kredytów mają możliwość pozwania banku o WIBOR. W tym zakresie pomocnym może być wsparcie doświadczonego podmiotu, jakim jest kredyt złotówkowy kancelaria specjalizująca się w sporach z bankami.
Czym różni się WIBOR od WIRON?
Wiele osób zastanawia się z pewnością jakie są różnice między WIBOR a WIRON. WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to stopa procentowa, po której banki deklarują gotowość udzielania sobie nawzajem pożyczek na określony czas. Jest to więc wskaźnik oparty na deklaracjach, a nie rzeczywistych transakcjach. W zależności od przyjętego okresu rozliczeniowego, funkcjonują różne warianty WIBOR – np. 1M, 3M czy 6M. W praktyce oznacza to, że WIBOR nie zawsze w pełni odzwierciedla realne warunki rynkowe, zwłaszcza w sytuacji ograniczonej aktywności na rynku międzybankowym.
Z kolei WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) jest wskaźnikiem bazującym na rzeczywistych transakcjach jednodniowych (overnight) pomiędzy instytucjami finansowymi. Oznacza to, że jego wartość w teorii powinna być bardziej aktualna i odporna na subiektywne czynniki. Co istotne, WIRON jest zgodny z unijnym rozporządzeniem BMR (Benchmark Regulation), które promuje oparcie wskaźników referencyjnych na rzeczywistych danych rynkowych.
Dlaczego wprowadzono WIRON?
Wprowadzenie WIRON było odpowiedzią na potrzebę zwiększenia przejrzystości, wiarygodności i zgodności z europejskimi standardami. WIRON miał być odpowiedzią na coraz większą krytykę WIBOR, uznawanego powszechnie za wskaźnik łatwo poddający się manipulacjom rynkowym. Innymi słowy WIRON miał zapewnić większe bezpieczeństwo konsumentom, którzy zawierają umowy kredytu z bankami. Od lata 2023 roku banki zaczęły nawet oferować kredyty oparte na WIRON, a plan zakładał całkowite wycofanie WIBOR-u do końca 2025 roku.
Mimo ambitnych planów, w 2024 roku ogłoszono zmianę strategii i ustalono, że WIRON nie zastąpi całkowicie WIBOR-u. Powody takiej decyzji były złożone: od trudności technicznych we wdrożeniu, przez ograniczoną gotowość rynku, po niejednoznaczne efekty dla konsumentów.
Czy WIRON jest korzystniejszy niż WIBOR?
Zmiana wskaźnika referencyjnego z WIBOR na WIRON nie udała się ostatecznie m.in. z uwagi na fakt, że wskaźnik ten nie okazał się być aż tak korzystny jak pierwotnie zakładano. WIRON, jako wskaźnik oparty na transakcjach overnight, jest z natury niższy niż np. trzymiesięczny WIBOR 3M, co może prowadzić do niższego oprocentowania kredytu. Jednak ta zaleta była równoważona przez banki wyższymi marżami kredytu. Dodatkowo odczyty wartości WIRON nie były znacząco niższe niż WIBOR w analogicznym czasie.
W praktyce więc różnice w koszcie kredytu nie były tak duże, jak sugerowali to eksperci. W efekcie podjęto decyzję o wstrzymaniu procesu zmiany WIBOR na WIRON, co zdaje się być rozsądną decyzją. Obecnie wydaje się być przesądzone, że WIBOR zastąpiony zostanie przez wskaźnik WIRF-, choć proces ten potrwa jeszcze dłuższy czas.
